Vrelo Bosne predstavlja izvorišni dio rijeke Bosne, smješten jugozapadno od grada Sarajeva, ispod obronaka planina Igmana i Bjelašnice. Spomenik prirode nalazi se na području opštine Ilidža i obuhvata površinu od 629 hektara.
Stari Rimljani i Osmanlije su upravo na ovom prostoru, na izvorima termalne vode gradili banje, a u vremenu Austro-Ugarske to je bio mondenski centar Sarajeva. I danas se u ovom dijelu mogu vidjeti ostaci rimske kolonije, te građevina iz vremena Austro-Ugarske. Velika Aleja je atraktivno šetalište od naselja Ilidža do Vrela Bosne, zasađeno stablima dužine 3,5 km, zasađenih davne 1888. god i 1892. god. Fijakeri su još 1895. godine posjetioce prevozili Velikom Alejom do Vrela Bosne, a danas su turistička atrakcija. Sam prostor izvorišta vrela Bosne pod zakonskom je zaštitom od 1954.godine. Nakon stručne valorizacije cijelog prostora Vrelo Bosne proglašeno je 2006.godine Spomenikom prirode – II kategorija po Međunarodnoj klasifikaciji unije za zaštitu prirode (IUCN).
Bogatstvo prirode ovog područja, koje privlači veliki broj korisnika, ogleda se u resursima kvalitetne pitke vode, termalnim vodama, šumama, poljoprivrednim potencijalima, atraktivnim lokacijama za turizam i rekreaciju, kao i brojnim dobrima kulturno istorijskog naslijeđa. Ipak, ono što je najljepše jeste samo izvorište rijeke Bosne, koja izvire iz nekoliko jakih kraških izvora na nadmorskoj visini od 492 metra. Flora i fauna uz izvorište je bogata i specifična i doprinosi ljepoti pejzaža, a ambijentu daje posebnu vrijednost.
Prostor Vrelo Bosne kao značajan hidrološki kolektor s izuzetnim biodiverzitetom i očuvanim pejzažnim i istorijskim karakteristikama, zoniran je skladno međunarodnim kriterijima u II zone: I zona (nukleus) s površinom od 54,5 ha, obuhvata izvorište rijeke Bosne i rijeku Bosnu od izvora do infiltracijskog kanala. II zona (puferska) površine 548,50 ha, obuhvata prostor slivnog područja izvora u podnožju Igmana sa velikom hidrološkom raznolikošću od kojih je važno istaknuti: vrelo Stojčevac, vrelo Borin, rijeku Bosnu i podzemne termalne i termomineralne vode Ilidže, te podzemne vode sarajevskog polja; parkovski prostori, uključujući Veliku aleju, te parkovne prostore oko banje Ilidža i Stojčevca; arheološko nalazište i nekropole u selu Vrutci, Rimski most na Plandištu, Austro-ugarske vile u Velikoj Aleji i hotele u Ilidži, zgradu Šumarske škole.
Vrelo Bosne pruža i atraktivnu turističku ponudu. Velika aleja u dužini od 3,5 kilometra, pogodna je za šetnju, vožnju biciklom i džoging. Do Vrela Bosne može se doći šetnjom ili vožnjom bicikla Velikom alejom. Posjetiocima stoje na raspolaganju fijakeri koji predstavljaju pravu atrakciju. Područje Vrela Bosne opremljeno je parkovskim mobilijarom za boravak u prirodi, te igralištem za djecu. Ima lijepo uređene šetačke sraze, koje omogućavaju pristup jezerima sa labudovima, koji su najprepoznatljiviji simboli Vrela Bosne.
Do područja Spomenika prirode „Vrelo Bosne“, udaljenog od Sarajeva 12 kilometara, može se doći automobilom iz putnog pravca Sarajevo – Mostar (M-17), gdje se kod Stare pravoslavne crkve put odvaja lijevo za Vrelo Bosne. Druga mogućnost za dolazak automobilom je iz pravca Ilidže do početka Velike aleje, koja je zatvorena za motorna vozila. Do Vrela Bosne može se doći javnim gradskim prijevozom (tramvajem) do posljednjeg stajališta na Ilidži odakle je potrebno oko 10 minuta hoda do početka Velike aleje duge 3,5 km.
Adresa
Kantonalna ustanova za zaštićena i prirodna područja
Branilaca Sarajeva 28/1, 71000 Sarajevo
Stručni saradnik za komunikaciju sa lokalnim stanovništvom i posjetiocima
Šejla Gradišić, dipl. ing. polj
Telefoni
+387(0)33 624-990
Web: Mail: