Neophodno je u što kraćem roku formirati upravljača Spomenikom prirode Kanjon Cijevne
Parkovi Dinarida – Mreža zaštićenih područja Dinarida, 21.marta 2024 godine, organizovali su Okrugli sto „Izazovi i perspektive u upravljanju Spomenikom prirode Kanjon Cijevne“ u zgradi Opštine Tuzi. Okrugli sto je okupio predstavnike državnih institucija, Opštine Tuzi, civilnog sektora i mjesnih zajednica. Cilj okruglog stola je bio predstavljanje izazova u upravljanju Spomenikom prirode Kanjon Cijevne, kao i pritisaka na prirodne vrijednosti ovog zaštićenog područja.
Na okruglom stolu prezentovane su unikatne prirodne vrijednosti Spomenika prirode koje proističu iz činjenice da je kanjon Cijevne refugijum i da predstavlja stanište za mnoge reliktne i endemične vrste biljaka.
Upravo iz tog razloga, Spomenik prirode Kanjon Cijevne je kroz Studiju zaštite svrstan u II kategoriju zaštićenih prirodnih dobara prema kategorizaciji IUCN-a. U ovoj kategoriji u Crnoj Gori, osim Spomenika prirode Kanjon Cijevne, nalazi se i pet crnogorskih nacionalnih parkova. Uz činjenicu da se 89,1 % prostora Spomenika prirode nalazi u I režimu zaštite , može se reći da ovaj prostor, u zakonskom smislu, ima izuzetno visok stepen zaštite.
Zaštićeno područje Spomenik prirode Kanjon Cijevne proglašeno je 2017. godine od strane Skupštine opštine Podgorica, a Opština Tuzi, kao nova opština, donijela je Odluku o proglašenju 2022. godine. Do formiranja upravljača, Spomenik prirode privremeno je povjeren na upravljanje Sekretarijatu za urbanizam.
Učesnici okruglog stola su se saglasili o urgentnoj potrebi da Opština Tuzi u što kraćem roku formira upravljača Spomenikom prirode Kanjon Cijevne, shodno Odluci o proglašenju Spomenika prirode Kanjon Cijevne. Tada bi se stekli uslovi da se shodno Zakonu o zaštiti prirode uspostave funkcije fizičke i stručne zaštite, i donesu obavezujući dokumenti za ovo zaštićeno područje. Istaknuto je da uspostavljanje efikasnog sistema zaštićenih područja u Crnoj Gori zahtijeva precizno normiranje upravljanja zaštićenim područjima u kategorijama III i V, kroz novi Zakon o zaštiti prirode čija izrada je u toku.
Prezentovani rezultati i preporuke nacrta Ribolovne osnove sliva Rijeke Morače ( rijeke Morača, Cijevna i Zeta) i Rikavačkog jezera upućuju na izrazito negativne trendove stanja ihtiofaune rijeke Cijevne, a posebno vrste glavatica ( Salmo marmoratus). S tim u vezi, učesnici podržavaju mjere koje bi dovele do oporavka salmonidnih vrsta ihtiofaune.
Na okruglom stolu predstavljen je dokument “ Inventar pritisaka na rijeci Cijevni sa prijedlogom mjera za spriječavanje ili kontrolu štetnih uticaja ” koji posebno ukazuje na potrebu kontinuiranog nadzora na prepoznatim lokacijama za nelegalnu eksploataciju šljunka i pijeska i svim vrstama građevinskih i komunalnih zahvata, hitnog inspekcijskog nadzora nad objektima / preprekama u vodotoku rijeke Cijevne i koordinaciju operativnih aktivnosti na sankcionisanju nezakonitog ribolova.
Takođe, istaknuti su negativni trendovi prilikom ispitivanja sedimenta, odnosno zoobentosa rijeke Cijevne, što je rezultat poremećenog stanja ekosistema rijeke usljed izgradnje mHE u Republici Albaniji.
Učesnici su se saglasili da je potrebno uspostaviti kontinuiran monitoring površinskih, podzemnih voda i sedimenta rijeke Cijevne, kako bi se pratio uticaj rada mHE u Republici Albaniji.
Ministarstvo turizma, ekologije, održivog razvoja i razvoja sjevera i organizacije civilnog društva koje se bave pitanjima zaštićenih područja i zaštite prirode pružiće podršku Opštini Tuzi u formiranju upravljača i uspostavljanju osnovnih funkcija Spomenika prirode Kanjon Cijevne.
Zaključci i preporuke sa događaja dostupni su na linku.
Događaj je organizovan u okviru projekta: “Doprinos efikasniejm upravljanju spomenikom prirode Kanjon rijeka Cijevna” koji je finansijski podržan od Birdlife – a i CEPF – a.
